रांची/दि.२ – झारखंडमध्ये नक्षलवादी संघटना गेल्या काही वर्षांत पोलिसांच्या कठोर भूमिकेमुळे आणि नक्षलविरोधी कारवायामुळे कमकुवत झाल्या आहेत. टाळेबंदीनंतर त्यांची आर्थिक स्थिती फारच वाईट आहे. अशा परिस्थितीत नक्षलवादी वसुलीसाठी भरती मोहीम राबवित आहेत. भरतीचा ट्रेंडही बदलला आहे. दरमहा दहा ते दहा हजार पगाराच्या आमिषाने तरुणांना संघटनेत समाविष्ट केले जात आहे. अगदी मुलांनाही प्रवेश दिला जात आहे.
गिरीडीह, हजारीबाग, चत्रा, लातेहार, पलामू, गुमला, खुंटी, सरायकेला आणि पश्चिम सिंगभूम येथे माओवादी संघटनेचा विस्तार करीत आहेत. सप्टेंबर ते नोव्हेंबर या काळात झारखंडमधील 800 हून अधिक तरुण आणि मुलांना संस्थेत दाखल केले गेले. प्रवेश घेतलेल्यांमध्ये आठ वर्षाच्या मुलापासून ते 25 वर्षांच्या मुला-मुलींचा समावेश आहे. त्यांना जंगलात प्रशिक्षण दिले जात आहे. पश्चिम सिंहभूमच्या कोल्हन-पोदाहाट जंगलात लातेहारच्या जुन्या डोंगरावर 300 हून अधिक तरुण आणि मुलांना प्रशिक्षण देण्यात येत आहे. संस्थेला आर्थिक संकटातून बाहेर काढण्यासाठी ग्रामीण भागात काम करणा-या कंपन्या व कंत्राटदारांकडून वसुली मागितली जात आहे. भीती निर्माण करण्यासाठी नक्षलवाद्यांनी अलिकडच्या काळात ब-याच घटना घडवून आणल्या आहेत. नक्षलवादी संघटनेपासून दूर गेलेल्या माजी माओवाद्यांनाही परत आणले जात आहे.
नक्षलवादी नवनीत एका गावात गांजू तरुणांची भरती करीत होता. अद्याप गाव विकसित झाले नाही. व्यवस्थेचा हवाला देत नक्षलवादी नेते सिस्टम बदलण्यासाठी संघटनेत सामील व्हावे, असे आवाहन करीत होते. अत्यंत मागासलेल्या या गावात संघटनेत सामील झाल्यावर मुलांना 5 ते 8 हजार व तरुणांना 10 ते 12 हजार रुपये पगार देण्याचेही सांगण्यात आले. काही मुलांना येथे दाखलही केले गेले. त्याला प्रशिक्षणासाठी जुन्या डोंगरावर पाठविण्यात आले. नक्षलवादी पळवून नेण्याची धमकीही देत आहेत नक्षलवाद्यांची भरती मिशन केवळ लोभापुरती मर्यादीत मर्यादित नाही. अटी न पाळल्यास जबरदस्तीने काढून घेण्याची धमकीही देण्यात आली. तिस-या दिवशी आमची टीम लाटू गावच्या ग्रामस्थांकडून परिसर समजून जुन्या डोंगराच्या शिखरावर पोहोचली. येथे 300 मुला-मुलींचे प्रशिक्षण घेतले जात होते. 45 दिवसांच्या प्रशिक्षणानंतर असे सांगितले गेले, की नक्षलवाद्यांचा सामूहिक सैन्य दल तयार आहे. विमलेश गंजू नावाच्या नक्षलवादीने संस्थेतील नवीन मुलांना माओवाद शिकविला. संस्थेविषयी माहितीही देण्यात आली. नक्षलवाद्यांचे कॉम्रेड-एमपीरेट फॉर्म्युला दहशतवादाच्या नव्या परिभाषेत प्रथमच नवीन भरती करणारे शिक्षण घेत आहेत. यासाठी नक्षलवाद्यांनी कॉम्रेड-एमपीआरईटी फॉर्म्युला तयार केला आहे. नक्षल शिबिराचे शस्त्र प्रशिक्षण जुन्या डोंगराच्या छावणीत नवीन मुले भरती केल्यानंतर त्यांना शस्त्र प्रशिक्षणांचे प्रशिक्षणही दिले जाते. नंतर दुपारी नक्षलवादी विमलेश गांजू त्यांना शस्त्रे घेऊन जाण्याचे प्रशिक्षण देत आहेत. तज्ज्ञांनी सांगितले की, टाळेबंदीमध्ये दाखल झालेल्या तरुणांचा हा एक नवीन गट आहे.
